İnsanı büyüleyen doğal güzellikleriyle birçok efsaneye ve mite konu olan Türkiye'nin cennet köşesi Kazdağı (Kazdagi, ida), Çanakkale iline yaklaşık 90 Km mesafede olup, Balıkesir ili Edremit ilçesi sınırları içinde yer almaktadır. 1774 m yüksekliğindeki Kazdağı (Kazdagi, ida), Edremit Körfezi'nin üstünde oldukça geniş bir alana yayılmıştır. Antik çağlarda ida dağı olarak anılan Kazdağı (Kazdagi), Ege Bölgesi'yle Marmara Bölgesi'ni biribirinden ayıran Biga Yarımadası'nın en yüksek dağıdır. Kazdağı (Kazdagi, ida); akarsular, bitki örtüsü (flora) ve havan varlığı (fauna) açısından Türkiyen'nin en zengin bölgelerinden biridir. Kazdağı (Kazdagi, ida) üzerindeki kuzey – güney istikametinde uzanan derin vadi ve kanyonlar, bu zenginliğin en önemli kaynaklarındandır. Kazdağı'nı (Kazdagi) saran ormanlar, tüm bölge için muazzam bir oksijen kaynağıdır. Kazdağı'ndaki (Kazdagi, ida) ormanlar, sahilden kızılçamlarla başlayıp 800 M. yükseklikte karaçamlara, daha sonra karaçam – meşe karışımı bir örtüye bürünürler. Daha yüksek kesimler Dünya'da yalnız Kazdağı'nda (Kazdagi) yetişen, Kazdağı Göknarı veya Troya (Troia, Truva) Çamı diye de adlandırılan ağaçlarla örtülüdür. Kazdağı (Kazdagi, ida) Göknarı, 1988' de çıkarılan bir yasa dahilinde koruma altındadır. Aynı zamanda Kazdağı (Kazdagi), ender görülen bitki çeşitleri ve şifalı otlar açısından da oldukça zengindir. Kazdağı'nın Edremit Körfezine bakan tarafındaki yaklaşık 125 Km12 lik alan, 1993 yılında çıkan yasa dahilinde Milli Park Alanı olarak ilan edilmiş, ve özel koruma altına alınmıştır.
Kazdağı (Kazdagi) sahip olduğu zengin su kaynaklarıyla etrafındaki bölgeleri besler, onlara bereket dağıtır. Homeros, Efsanevi Truva Savaşı'nı konu alan Ilyada destanında Kazdağı'nı 'büyük pınarlı Ida' olarak tanımlar. Bunun en büyük göstergesi, Kazdağı (Kazdagi) Milli Parkı içersinde dokuz tane güçlü dere yatağının bulunmasıdır. Kazdağı'ndaki bu derelerde oluşan büvet adı verilen havuzcuklar, yazın sıcak dönemlerinde serinlemek için bire birdir.
Kazdağı Milli Parkı içersinde ve civarında rehber eşliğinde gezilmesi gereken yerlerden bazıları; Şahindere Kanyonu, Mıhlı Çayı Vadisi, Kalkım Hanlar Mevkii, Ayı Deresi, Tozlu Yaylası Sutüven Şelalesi, Manastır Çayı, Sarıkız Efsanesinin geçtiği belirtilen Sarıkız Zirvesi, Adatepe Köyü yakınlarındaki Zeus Altarı, Ayazma Mesire Yeri olarak sayılabilir.
Kazdağı Etekleri'ndeki Şahinderesi Kanyonu, macera arayanlar için enfes güzel parkurlardan biridir. 127 Km uzunluğundaki Kanyonun yüksekliği 600 M.'yi bulur. Parkurda su ve kuş sesleri arasında Dereçatı Mevkii'inde yüzebilir, biraz ilerde nanelerin arasından akan Naneli Pınar'a ulaşabilirsiniz. Rehbersiz gitmenin tehlikeli ve zor olabileceği kanyon'a giriş Orman İşletmesi Müdürlüğün'den izinle yapılabilir.
Kazdağı (Kazdagi, ida) yakınlarında gezilebilecek yerlerden bir tanesi de Alibey KUDAR'ın kurduğu, Akçay'a 5 Km mesafede olan Tahtakuşlar Köyü'ndeki Türkiye'nin ilk Özel Etnografya Galeri'sidir.
SARIKIZ: Kaz Dağının zirve noktasıdır.
Ayrıca bu yöremizle ilgili efsanelerde anlatılmaktadır.Her bir efsanede ayrıntılar farklı olmakla birlikte olaylar Sarıkız'ın köylülerin iftiralarına kanan babası tarafından birkaç kaz ile birlikte Kazdağı'na bırakılması üzerine kuruludur. Kızının dağda ölmeyip de yaşadığını duyan baba dağa çıkıp kızının yanına gider ve ondan su ister. Sarıkız bir elini Kazdağı'nın tepesinden denize kadar uzatarak tasını doldurur ve babasına verir. Sarıkızın erdiğinin belirtileri her efsaneye ayrı bir biçimde yansır. Öykünün sonunda Sarıkız Kazdağı'nın bir tepesinde, babası ise başka bir tepede ölür. Bu tepelere halk dilinde Sarıkız Tepesi ve Baba Dağı denilmektedir. Yöre halkı her yıl Temmuz-Ağustos aylarında yapılan Zeytin Festivali ve Geleneksel Kazdağı Güzellik Yarışması'nda Sarıkız'ı anmaktadır.
Kazdaği (Kazdagi, ida), birçok önemli edebiyat eserine, efsanelere ve mitlere konu olmuş bir bölgedir. Türk edebiyatında önemli bir yeri olan Halikarnas Balıkçısı'nın bazı eserlerinde Kazdağı (Kazdagi, İda Dağı) ismi birçok sefer bahsedilir. Kazdağı (Kazdagi, İda Dağı) isminin nasıl ortaya çıktığı; bir iftira sonucunda kazlarla beraber İda Dağı'nda bırakılan, dünyalar güzeli Sarı Kız ile Babası arasında geçen efsanevi hikayede anlatılır. Dünya Edebiyatı'na damgasını vurmuş, Homeros'un ilyada Destanı'ndaki efsanevi Truva Savaşı'ında, Kazdağı'nın (Kazdagi, ida) yeri aşağıdaki gibi bahsedilmektedir:
Olympos Dağı'ndaki Kral Peleus ile Deniz perisi Thetis'in evlenme merasimine davet edilmeyen nifak tanrıçası Eris, intikam almak için düğün gecesi yemek yenilen masaya 'en güzele' diye yazan altın bir elmayı bırakıverir. Bunun üzerine çıkan huzursuzluk sonucunda, Tanrıların Tanrısı Zeus, seçimin Afrodit, Hera ve Athena arasında yapılmasına karar verir. Bu huzusuzluğu Olympos'tan ve Tanrılar'dan uzaklaştırmak isteyen Zeus, 'Gidin' diye gürler ve 'Irmakları bol İda dağına, orada Paris adında Troya'lı bir prens yaşamaktadır. Bu işlerden en iyi anlayan odur' der. Böylelikle, efsaneye göre tarihteki ilk güzellik yarışması Kazdağı'nda (Kazdagi, ida) gerçekleştirilir. Kazdağı'nda (Kazdagi, ida) yaşayan Truva Kralı Priamos'un oğlu Paris'in hakem olduğu yarışmada; Hera, Athena ve Afrodit en güzel seçilebilmek için Paris'e teklif ettikleri hediyelerle tarihteki ilk rüşvet olayına da vesile olmuşlardır. Dünya'nın en güzel kadını 'Helen' nin aşkını teklif eden Afrodit yarışmayı kazanmış, ama Paris ve Truva Şehri bu duruma sinirlenen Hera ve Athena'nın lanetini üzerine almıştır. Efsaneye göre Olympos'taki tanrılar, Truva Savaşı'nı Kazdağı'ndan (Kazdagi, ida) izlemişlerdir. Mitolojiye göre Zeus, Kazdağı'nda (Kazdagi, ida) doğmuştur.
Çanakkale'den Kazdağı Ayazma Mesire yerine gitmek için; Çanakkale - İzmir karayolu üzerinde 50 Km sonra varacağınız Ezine İlçesi'nde, Bayramiç yol ayrımını takip ediniz. 30 Km sonra karşınıza çıkacak Bayramiç İlçesi'nden itibaren, yaklaşık 120 Km'lik müthiş keyifli bir doğa yolculuğu sonrasında Kazdağı Milli Parkı Ayazma Mesire Yerine ulaşılır. Alternatif istikamet olarak; Biga, Çan, Yenice, Kalkım yolunu da izleyebilirsiniz.